Šizoidna psihopatija

(iz knjige: Political Ponerology: A Science on The Nature of Evil adjusted for Political Purposes; Andrew M. Lobaczewski, Ph.D.)

Šizoidna psihopatija je izolovana još od strane prvih osnivaća moderne psihijatrije. Još od početka ona je tretirana kao jedan lakši oblik istog nasljednog faktora koji uzrokuje podložnost šizofreniji. Međutim, ova poslednja veza ne može se ni potvrditi, niti negirati uz pomoć statističkih analiza a u to vrijeme nisu bili pronađeni ni biološki testovi koji su bili u stanju da riješe ovu dilemu. ...

Literatura nam pruža više opisa različitih oblika ove anomalije, čije se postojanje može pripisati promjenama u genetičkim faktorima ili razlikama u drugim individualnim karakteristikama ne-patološke prirode. Sada ćemo skicirati neke uobičajene karakteristike ove podvrste.
Ljudi koji su zahvaćeni ovom anomalijom su preosjetljivi i nepovjerljivi, međutim, oni veoma malo obraćaju pažnju na osjećanja drugih, skloni su da zauzimaju ekstremne pozicije i rado se osvećuju za male uvrede.

Oni su ponekad ekcentrični, odnosno, čudaci, po svojoj prirodi. Njihov slab osjećaj za psihološke situacije i realnost navodi ih da pogrešno i negativno interpretaju namjere drugih ljudi.
Oni se lako uključuju u aktivnosti koje su kobajagi moralne, međutim, koje u suštini nanose štetu i njima i drugima. Njihov osiromašen psihički pogled na svijet čini ih tipičnim pesimistima u vezi ljudske prirode. Izraze ovih karakterističnih stavova često nalazimo u njihovim tvrdnjama i pisanim djelima: “Ljudska priroda je toliko ružna da se red u ljudskom društvu jedino može zavesti uz pomoć jake vlasti koju obrazuju visokokvalifikovane individue koje zastupaju neke više ideale.” Ovu njihovu tipičnu izjavu možemo nazvati “šizoidna deklaracija”…

[Ovdje moramo naglasiti da šizoidne ličnosti generalno smatraju da su ONI ti, i niko drugi do oni, koji znaju kako čovječanstvo treba dovesti u red.]

Međutim, kad se nađu obuhvaćeni veoma stresnim situacijama, šizoidni nedostaci kod njih dovode do toga da te osobe veoma lako kolabiraju. Njihov kapacitet za razmišljanje postaje karakteristično zagušen, pa šizoidi onda zapadaju u reaktivna psihotička stanja koja su po izgledu slična šizofreniji, tako da to onda vodi do uspostavljanja pogrešne dijagnoze.

Zajednički faktor u raznolikosti ove anomalije je jedno potmulo bljedilo emocija i osjećanja za psihološke realnosti. To se može pripisati niskom kvalitetu njihovog instiktivnog substratuma, koji kao da radi na pijesak. Nizak emocionalni pritisak dozvoljava im da razviju odgovarajuće špekulativno rezonovanje koje je korisno u ne-humanističkim sferama djelovanja. Zbog svoje jednostranosti, oni su skloni da smatraju sebe intelektualno superiornijim od “običnih” ljudi.
Kvalitativna frekvencija pojave ove anomalije razlikuje se među rasama i nacijama: niska je kod Crnaca a visoka kod Jevreja. (…)

Prema mojim opservacijama ova anomalija je autozomalno nasljedna.
Ponerološko djelovanje šizoida [Ponerologija – nauka u porijeklu i prijenosu zla, prim. prev.] može se određivati sa dva aspekta. U jednom užem obimu, takvi ljudi prouzrokuju nevolje članovima svojih porodica, lako se pretvaraju u alatke za širenje intriga u rukama inteligentnih individua...

Njihova tendencija da gledaju na ljudsku realnost na indoktriniran i prost način kojeg smatraju “ispravnim”, često transformiše njihove dobre namjere u loše rezultate. Međutim, njihova ponerološka uloga može zadobiti makrosocijalne proporcije ukoliko se njihovi stavovi prema ljudskoj realnosti i njihove velike doktrine, za čije stvaranje imaju veoma izraženu tendenciju, stave na papir i štampaju u velikim tiražima.

Uprkos ovim njihovim tipičnim nedostacima, ili čak jednoj otvorenoj šizoidnoj deklaraciji, njihovi čitaoci ne shvataju kakve su istinske karakteristike tih autora; oni interpretiraju takva djela u skladu sa svojom ličnom prirodom. Umovi normalnih ljudi teže ka korektivnim interpretacijama zahvaljujući participaciji njihovog vlastitog bogatijeg psihološkog pogleda na svijet. Međutim, mnogi čitaoci kritički odbacuju ovakve radove sa jednim moralnim gađenjem ali nesvjesni njihovih specifičnih uzroka.

Jedna analiza uloge koju su odigrali radovi Karla Marksa lako otkriva sve gore navedene tipove apercepcije i društvene reakcije koje su dovodile do podvajanja među ljudima. [...]
Za vrijeme stabilnih vremena koja se naoko čine sretnim, mada su i ona obilježena nepravdom prema pojedincima i nacijama, ovi [šizoidni] doktrinari vjeruju da su pronašli jednostavno rješenje da srede probleme u jednom takvom svijetu. Takavi istorijski periodi uvijek su karakterizirani jednim generalno osiromašenim psihičkim pogledom na svijet, tako da se u takvim vremenima, jedan šizoidni, siromašan psihološki pogled na svijet ne istiće iznad ostalih i prihvata se kao jedna legalna ponuda.

Te doktrinarne individue karakteristično manifestuju određeni prezir u vezi moralista a onda zagovaraju potrebu za ponovnim otkrivanjem izgubljenih ljudskih vrijednosti i za razvojem jednog bogatijeg i ispravnijeg psihološkog pogleda na svijet.
Šizoidni karakter teži da nametne svoj vlastiti konceptualni svijet drugim ljudima ili društvenim grupama, koristeći jedan relativno kontrolisan patološki egoizam i izvanrednu istrajnost koja proistiće iz njihove uporne prirode.

Tako su oni na kraju u stanju da savladaju ličnost druge individue, što dovodi do toga da se ova počne očajno nelogično ponašati. Sličan uticaj oni takođe mogu izvršiti i na neku grupu ljudi kojoj su se pridružili.
Oni su psihički usamljenici koji se osjećaju ljepše u nekim društvenim organizacijama, gdje postaju žestoki pobornici neke ideologije, vjerski fanatici, materijalisti ili sljedbenici neke ideologije koja ima satanističke karakteristike. Ukoliko se njihove aktivnosti svode na diretne kontakte na nižoj društvenoj razini, njihovi poznanici ih obično vide kao ekcentrike, što ograničava njihovo ponerološko dejstvo. Međutim, ukoliko oni uspiju da sakriju svoju vlastitu ličnost iza pisanih riječi, njihov uticaj može otrovati umove u društvu u jednom veoma širokom obimu i za jedno veoma dugo vrijeme.

Karl Marx predstavlja najbolji takav primjer jer je on bio najpoznatija figura te vrste. Frostig, psihijatar iz stare škole, uključio je Engelsa i druge u jednu kategoriju koju je nazvao “kategorija bradatih šizoidnih fanatika”. Poznate proklamacije pripisane Sionskim Mudracima na početku prošlog vijeka počinju sa jednom šizoidnom deklaracijom. Devetnaesti vijek, pogotovo njegova druga polovina, čini se da je bio vrijeme jedne izvanredno velike aktivnosti od strane šizoidnih individua, koje su često bile, mada ne uvijek, jevrejskog porijekla. Nakon svega, moramo imati na umu da 97% od svih Jevreja ne izražava ovu anomaliju kao i to da se ona javlja u svim evropskim nacijama, mada u jednom značajno manjem stepenu. U naše naslijeđe iz tog perioda spadaju predstave o svijetu, naučne tradicije i zakonodavni koncepti začinjeni aromama šizoidnog shvatanja realnosti.

Uprkos činjenici što pisana djela šizoidnih autora sadrže u sebi gorenavedene nedostatke, ili čak otvoreno formulisane šizoidne deklaracije koje za specijaliste mogu da predstavljaju sasvim dovoljna upozorenja, prosječan čitaoc njih ne prihvata kao jedan pogled na realnost zahvaćen ovom anomalijom, nego radije kao jednu ideju prema kojoj on treba da zauzme neki stav koji je baziran na njegovim ubjeđenjima i rezonovanju. To je prva greška.

Ova previše pojednostavljena šema, lišena psiholoških boja i zasnovana na lako dostupnim podacima, vrši jedan intenzivan uticaj na pojedince koji su nedovoljno kritički nastrojeni, često frustrirani usljed svog lošeg prilagođavanja društvu, kulturno zapostavljeni, ili koji se karakterišu određenim psihičkim nedostacima. Drugi bivaju podstaknuti na kritiku baziranu na njihovom zdravom razumu, mada ni njima, takođe, ne uspijeva da shvate suštinske uzroke ovog problema....

Među osobama koje prihvataju sadržaje ovakvih dijela, možemo razlikovati dva posebna tipa apercepcije: kritički-korektivni i patološki.
Ljudi koji imaju normalan osjećaj za psihološku realnost skloni su inkorporaciji onih važnijih elemenata iz tih dijela. Oni će takođe trivijalizirati očigledne greške i nadomiještati šizoidne propuste uz pomoć svog mnogo bogatijeg pogleda na svijet. To onda vodi do jedne razumnije, odmjerenije, pa tako i kreativnije interpretacije, ali ne potpuno oslobođene uticaja grešaka koje su gore navedene.

[Ne dešava li se nešto slično i kad normalan čovjek čita tzv. “svete knjige”?!?]

Patološko prihvatanje se manifestuje kod individua sa različitim poremećajima, bilo da su oni naslijedni ili stečeni, kao i kod mnogih ljudi sa iskrivljenom ličnošću i onih kojima je nanesena neka društvena nepravda....
Šizoidija tako igra suštinsku ulogu kao jedan od faktora u genezi zla koje ugrožava naš savremeni svijet. Zadatak psihoterapije u takvom svijetu trebao bi podrazumijevati da se posljedice ovog zla eliminišu što god stručnije je to moguće....

U ponerološkom procesu ovog patokratskog fenomena, karakteropatične individue prihvataju ideologije stvarane od strane doktrinara, često šizoidnih ljudi, pretaču ih u jedan aktivni propagandni oblik i proširuju sa jednim patološkim egoizmom i paranoidnom netolerancijom svake filozofije koja se ne slaže s njihovom. [...]

kraj izvoda

***

Šizoidne psihopate često imaju tendenciju da provociraju ili se izazivački ponašaju, “traže dlaku u jajetu” kad se o kritikovanju drugih ljudi radi; u stalnoj su potrazi za greškama kod drugih a svoj pogled na realnost prezentiraju na način kao da se tu radi o jednom golom činjeničnom stanju, dok istovremeno zaobilaze ili ignorišu sve one činjenice koje bi mogle da ukazuju na suprotno. Često su skloni da uvjeravaju slušaoca da imaju i dokaze o onome što tvrde ili zastupaju, dok ih u suštini nemaju.

Uporno odbijaju da priznaju vrijednost drugih, odnosno, da potvrde da i ono što neki drugi rade može da bude pozitivno.
Oni same sebe uvijek prezentiraju kao “eksperte”, sve s ciljem kako bi nadvladali ličnost slušaoca i zadobili kontolu nad njim. Veoma uporno ponavljaju da su oni ti koji su u pravu, sve dok ta njihova ‘pravda’ ne izmori slušaoca (ili čitaoca) i on tako popusti pred njom, pogotovo ukoliko se sve to obavlja uz svesrdnu pomoć njegovih saradnika (ili pristalica).

U mnogim slučajevima oni oko sebe vješto organizuju tzv. “grčki hor” odnosno individue koje su njihovi pobornici i koje obično, spontano ili sa zadatkom, trebaju glasno da mu plješću i verbalno ili pismeno da ga podržavaju, odnosno, šire njegove ‘doktrine’.

Šizoid će često ostvarivati “ekskluzivne” veze s nekima od ciljanih individua (koje su kobajagi bazirane na međusobnom povjerenju, pouzadanosti ili zaslugama). To može ići čak i do te mjere da će on među svojim slušaocima (ili sljedbenicima) pokušati stvoriti ‘takmičarsku atmosferu,’ uvodeći neku vrstu njihovog rangiranja – dok bi oni istovremeno trebali posvećivati svoju pažnju tome - ‘ko će mu biti bliži, odnosno, zadobiti njegovu naklonost’.

Njihova manipulacija često uključuje i igranje uloge žrtve, koju neki navodno uporno proganjaju želeći da je unište, pogotovo kad se od njih traže neki dokazi za nebuloze koje šire oko sebe ili ih se uhvati u laži.

Cilj šizoida je Moć, Vlast, Kontrola, Dominacija i Potčinjavanje drugih. Svoje ciljeve ostvaruju uz pomoć raznoraznih sredstava uključujući verbalno psihičko omekšavanje drugih, pokušavajući kod njih da prouzrokuju osjećaj nesigurnosti, straha, stida, blamaže, krivice, poniženja itd. a istovremeno će da negiraju kako je to dio njihove ‘standardne operativne procedure’.
Najomiljenija taktika šizoida je da okreću ljude jedne protiv drugih. Kad im uspije da zav
ade ljude, to im onda pruža neku vrstu perverznog samozadovoljenja, pogotovo kad posmatraju kako se ovi međusobno glože. Istovremeno, stalnim stvaranjem intriga i konflikata, oni odvlače pažnju sa samih sebe, odnosno, stvarnog izvora problema. Oni će tada često da nastupe i kao “glas razuma” u razrješavanju konflikta kojeg su sami stvorili i na taj način će prikupljati nove poene kod svojih žrtava.

Šizoidi su stručnjaci za distorziju čovjekove percepcije. Često će npr. pokušati da izazovu negativan odnos drugih prema osobi na koju ciljaju, a to rade njenim podrivanjem tj. stvaranjem opšte sumnje u vezi nje, uz pomoć jednog vještog iskrivljavanja nebitnih činjenica, izražavanja lažne zabrinutosti itd.

Ovdje se radi se o jednom trovanju ljudskog uma kojem se veoma teško suprostaviti jer je ono prilično suptilno i kao takvo ono je veoma teško za uočiti.
Tako, u večini slučajeva prilično dugo potraje to dok njihove žrtve ne dođu pameti, (ukoliko uopšte dođu?!), odnosno, uspiju da vide kroz tu njegovu varljivu masku i shvate da ih ovaj koristi kao pijune.

Šizoid sebe predstavlja jedinim pouzdanim izvorom informacija. Dovođenje u pitanje kredibiliteta njegovih informacija ili njihovih izvora oni automatski shvataju kao uvredu, jer treba samo po sebi da se podrazumijeva da oni dobijaju informacije “iz prve ruke” a ti njihovi izvori su ponekad obavijeni i velom misterije.

Često će ciljanu individuu javno označavati neznalicom, neodgovornom, nestabilnom, ovisnom, nepažljivom, nesigurnom, nepouzdanom, naivnom itd. – neprestano ukazujući na neke njene slabosti, koristeći se iskrivljavanjem činjenica ili fabrikacijom “dokaza” u smislu ukazivanja na neprimjereno ponašanja date osobe.

S obzirom da većina ljudi ima jednu “sklonost ka traču” (bez tendencije za provjerom informacija), takve “vijesti” mogu prilično brzo i da se šire. Dakle, u večini slučajeva tu se radi o najobičnijim projekcijama. Cilj svega toga je da se izmanipuliše percepcija slušaoca ili čitaoca, te da se formira jedna vrsta njegove zavisnosti, tako da on onda počinje da se oslanja isključivo na šizoida kao na jedini izvor pouzdanih informacija, dok istovremeno prestaje da vjeruje svim drugima. Svaku osobu koja uspije da se otrgne od te zavisnosti, šizoid će pokušati da ocrni koliko god je to moguće i kad god mu se za to ukaže prilika.

Kad se šizoid nađe satjeran u čošak i u opasnosti da bude raskrinkan, on se onda brzo prebacuje iz svoje klasične arogantne, ohole i nadmene poze u “jadan ja” modus operandi, proglašava se žrtvom privlačeći pažnju na sebe i manipulišući ljude igrajući na njihova osjećanja krivice, sažaljenja, empatije itd. Naravno, one koji su ih razotkrili, oni će neprestano pokušavati da degradiraju ili da ih etiketiraju kao lažove, paranoike itd…


-